Ayat Majmuk ialah ayat yang dibina dengan mencantumkan dua ayat tunggal atau lebih, dan percantuman ayat-ayat itu disusun mengikut cara- cara tertentu sehingga menjadikannya ayat baharu.
Ayat Majmuk terbahagi kepada empat :
6.1 Ayat Majmuk Gabungan
6.2 Ayat Majmuk Pancangan
6.3 Ayat Majmuk Campuran
6.4 Ayat Majmuk Pasif
6.1. Ayat Majmuk Gabungan
a) Ayat Majmuk Gabungan Berurutan
b) Ayat Majmuk Gabungan Bertentangan
6.2 Ayat Majmuk Pancangan
a) Ayat Majmuk Pancangan Relatif
b) Ayat Majmuk Pancangan Komplemen
c) Ayat Majmuk Pancangan Keterangan
6.3 Ayat Majmuk Campuran
6.4 Ayat Majmuk Pasif
a) Ayat Majmuk Pasif Gabungan
b) Ayat Majmuk Pasif Relatif
c) Ayat Majmuk Pasif Komplemen
d) Ayat Majmuk Pasif Keterangan
6.1 Ayat Majmuk Gabungan
Ayat Majmuk Gabungan ialah ayat yang terdiri daripada dua ayat atau lebih yang dijadikan satu dengan cara menggabungkan atau mencantumkan ayat-ayat tersebut dengan kata hubung seperti dan, tetapi, atau, lalu, serta, sambil dan selainnya.
a) Contoh Ayat Majmuk Gabungan Berurutan
i) Beliau memandang saya sambil tersenyum.
ii) Pendapat dia amat cetek, tambahan pula disampaikan dengan cara yang tidak menarik.
b) Contoh Ayat Majmuk Gabungan Bertentangan
i) Ayahnya rajin berniaga tetapi anaknya tidak berminat sama sekali.
ii) Musim hujan dingin, sebaliknya musim kemarau panas.
6.2 Ayat Majmuk Pancangan
Ayat majmuk pancangan ialah satu ayat utama atau ayat induk dan satu atau beberapa ayat kecil lain yang dipancangkan di dalam ayat induk dan menjadi sebahagian daripada ayat induk itu.
a) Contoh Ayat Majmuk Pancangan Relatif
i) Saya membeli baju yang berwarna hitam.
ii) Mereka menonton wayang yang amat lucu.
b) Contoh Ayat Majmuk Pancangan Komplemen
i) Dia mengetahui bahawa Ali telah pergi.
ii) Murid itu pulang untuk membaca buku.
c) Contoh Ayat Majmuk Pancangan Keterangan
i) Dia bukan ketua saya ketika saya bekerja dahulu.
ii) Anak itu menangis kerana ia lapar.
6.3 Ayat Majmuk Campuran
Ayat Majmuk Campuran ialah ayat yang mengandungi lebih daripada satu jenis ayat, yakni yang terdiri daripada campuran ayat tunggal dengan ayat majmuk atau deretan berbagai-bagai jenis ayat majmuk.
a) Contoh Ayat Majmuk Campuran
i) Aminah sedang membaca buku, tetapi kawan-kawannya yang
sudah letih lesu telah lama tidur.
ii) Murid-murid itu mengetahui bahawa peraturan-peraturan itu
penting dan mereka menyedari bahawa walaupun mereka tidak
senang hati dengannya, peraturan-peraturan itu mesti dipatuhi.
6.4 Ayat Majmuk Pasif
a) Contoh Ayat Majmuk Pasif Gabungan
i) Aktif : Saya minum teh dan Aminah makan nasi.
Pasif : Teh saya minum dan nasi dimakan oleh Aminah.
ii) Aktif : Beliau memandang saya ketika beliau berdiri di situ.
Pasif : Saya dipandang oleh beliau ketika beliau berdiri di situ.
b) Contoh Ayat Majmuk Pasif Relatif
i) Aktif : Mahasiswa menonton teater yang amat menyayat hati.
Pasif : Teater yang amat menyayat hati ditonton oleh mahasiswa.
ii) Aktif : Lembu yang menanduk kereta saya itu menanduk kereta
Ahmad pula.
Pasif : Kereta Ahmad pula ditanduk oleh lembu yang menanduk kereta saya itu.
c) Contoh Ayat Majmuk Pasif Komplemen
i) Aktif : Guru menerangkan bahawa ujian akan bermula pada bulan hadapan.
Pasif : Bahawa ujian akan bermula pada bulan hadapan diterangkan oleh guru.
ii) Aktif : Akhbar itu melaporkan bahawa wabak taun telah merebakdi India.
Pasif : Bahawa wabak taun telah merebak di India dilaporkan oleh akhbar itu.
d) Contoh Ayat Majmuk Pasif Keterangan
i) Aktif : Abu akan membeli buku itu kalau ayah membenarkannya.
Pasif : Buku itu akan dibeli oleh Abu kalau ayah membenarkannya.
Pasif : Abu akan membeli buku itu kalau dibenarkan oleh ayah.
ii) Aktif : Sungguhpun badannya letih Ahmad tetap menghadiri majlis perayaan itu.
Pasif : Sungguhpun badannya letih majlis perayaan itu tetap dihadiri oleh Ahmad
